Het gebruik van 3de en 4de generatie cefalosporines en fluoroquinolones bij voedselproducerende dieren (uitgezonderd paard) is sinds 2016 geregeld door gebruiksvoorwaarden, gepubliceerd in het Koninklijk Besluit (KB) van 21 juli 2016 (artikelen 66, 67, 68 en 69). Bij een uitbreiding van dit KB naar paarden (voedsel- en niet-voedselproducerende dieren), moet de aandacht worden gevestigd op de bijzondere situatie van antibioticumgebruik bij deze dieren.

Sinds 24 februari hebben varkenshouders die deelnemen aan het Certus lastenboek toegang tot de Nearly Real Time rapportering van het antibioticagebruik op hun bedrijf. Deze NRT rapporteringstool kwam tot stand door AB Register in samenwerking met de data-analyse-eenheid van AMCRA. Het doel van deze tool is om de veehouder de mogelijkheid te geven om het antibioticagebruik op zijn bedrijf op ieder moment van de dag te kunnen evalueren.
Certus grootgebruikers van antibiotica zijn verplicht om een actieplan op te stellen indien ze een rood periodiek bedrijfsrapport ontvangen voor de rapporten P2 en/of P4 voor dat jaar. De statische, periodieke bedrijfsrapporten blijven dus de referentiewaarde voor de opmaak van een actieplan, de NRT-tool is een hulpmiddel om op elk tijdstip het antibioticagebruik te raadplegen.

Vanaf 1 maart 2020 gaan nieuwe maatregelen van kracht binnen alle Belplume lastenboeken (reproductie, opfok legkippen, legkippen en braadkippen). Hierdoor worden pluimveehouders, aangesloten bij het label, verplicht om een actieplan op te stellen wanneer ze volgens het P4 rapport een rode pluimveehouder zijn. Het 2019P4 rapport toont het antibioticagebruik van het ganse jaar 2019. Wanneer de pluimveehouder op basis van zijn gebruik in 2019, tot de 10% hoogste gebruikers behoort, moet hij samen met zijn bedrijfsdierenarts een actieplan opstellen!

Wenst u meer informatie over de nieuwe maateregelen van Belplume? Contacteer dan info@belplume.be

In het laatste M-news van het M-team van de Universiteit Gent worden drie manieren aangestipt om het antibioticumgebruik op een melkveebedrijf te doen dalen.

“Willen we gehoor geven aan de roep van de maatschappij om minder antibiotica te gebruiken, dan moet er gefocust worden op de uiergezondheid!”, aldus het M-team. Op een gemiddeld Vlaams melkveebedrijf wordt immers ongeveer 70% van alle antibiotica ingezet ter preventie of ter behandeling van mastitis.

Mastitis behoort op heden tot de 3 belangrijkste oorzaken van het voortijdig afvoeren van melkkoeien. Deze hoofdzakelijk door bacteriën veroorzaakte infectie leidt dan ook vaak tot stress en frustratie bij de melkveehouder. Bovendien wordt mastitis geassocieerd met verminderde eetlust, een verminderd dierenwelzijn en een verhoogd antibioticagebruik. In dit artikel wordt gefocust op het ‘strategisch behandelen’ van milde klinische mastitisgevallen, waardoor het totale antibioticagebruik bij melkvee kan dalen.

Het gebruik van humaan vergunde antibiotica bij niet-voedselproducerende dieren is mogelijk via de toepassing van het cascadesysteem, indien geen ander diergeneeskundig middel in België is vergund voor de behandeling van de bacteriële infectie bij de betrokken diersoort of een andere diersoort. AMCRA heeft aanbevelingen geformuleerd die ertoe moeten leiden dat het gebruik van deze humaan vergunde antibiotica enkel kan wanneer aan specifieke voorwaarden voldaan is. Hierdoor moet onverantwoord gebruik bij dieren vermeden worden. In het advies worden ook aanbevelingen geformuleerd over de registratie en de controle op het gebruik van humaan vergunde antibiotica bij dieren.

Het Europees geneesmiddelenagentschap (EMA) heeft de cijfers van antibiotica, verkocht in 2017 in de diergeneeskunde, gepubliceerd voor België en alle andere Europese Unie landen. Hierdoor kan een trend gemaakt worden over het gebruik gedurende de laatste 8 jaar van rapportering (2010 tot 2017). Data worden weergegeven in het European Surveillance of Veterinary Antimicrobial Consumption (ESVAC) rapport.

De betrokken overheden, FAVV en FAGG riepen begin deze maand op om de kritisch belangrijke antibiotica met dezelfde voorzichtigheid te gebruiken zoals vóór de vernietiging van de artikelen 65 tot en met 70 en bijlage IV van het koninklijk besluit van 21 juli 2016. De vernietiging door de Raad van State is tijdelijk en gebeurde omdat België de beperking van het gebruik van vergunde geneesmiddelen niet gemeld heeft aan de Europese Unie.

Dit advies wil het antibioticagebruik in de reisduivensector en geassocieerde risico’s voor dier en mens beschrijven en onder de aandacht brengen. Maatregelen voor een meer verantwoord antibioticagebruik bij reisduiven worden aanvullend besproken. Met dit advies wenst AMCRA te benadrukken dat een verantwoord antibioticagebruik bij alle dieren moet nagestreefd worden.

Door het M-team en de Onderzoekseenheid Mastitis en Melkkwaliteit van de Universiteit Gent* werd de Selectieve Droogzettherapie (SDZT) tool ontwikkeld. Deze tool moet melkveehouders samen met hun dierenarts toelaten om na te gaan of hun melkveebedrijf voldoet aan de voorwaarden om te starten met selectief droogzetten. Vervolgens kunnen ze koeien identificeren die zonder antibiotica kunnen worden drooggezet dankzij een zorgvuldig opgemaakt stappenplan.

De raad van bestuur van de ‘Belgian Feed Association’ (BFA) heeft beslist om een nieuwe maatregel toe te voegen aan haar antibioticabeleid. BFA adviseert en roept de leden mengvoederfabrikanten op om vanaf 1 mei 2019 geen PROMYCINE meer in te mengen bij de productie van gemedicineerde voeders. Promycine is in België momenteel het enige vergunde product dat colistine bevat. Colistine is bij voedselproducerende dieren het enige gebruikte antibioticum dat tot de antibioticaklasse van de polymyxines behoort. Polymyxines werden in 2017 door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geclassificeerd als ‘kritisch belangrijke antibiotica met hoogste prioriteit voor de humane gezondheid’. Hierdoor komt het gebruik ervan bij dieren onder druk te staan.

Door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) werden criteria ontwikkeld om antibiotica te kunnen indelen volgens hun belang voor de volksgezondheid. Dit om het voorzichtig gebruik van antibiotica te verzekeren in de dier- en humane geneeskunde. De WHO bracht in mei 2019 haar 6de revisie uit van de “Critically Important Antimicrobials for Human Medicine”.

Begin 2019 ging het grootschalige DISARM (Disseminating Innovative Solutions for Antibiotic Resistance Management) project van start onder leiding van het Instituut voor Landbouw, visserij en voedingsonderzoek (ILVO) van start. Vijftien partners uit 19 verschillende landen zijn hierin betrokken en zullen samen werken aan de ontwikkeling van de nodige tools en kennis om de vermindering van antibioticagebruik in de praktijk te realiseren.