- mei 28, 2019
- Category: Antifungale resistentie
Antifungale resistentie binnen het ‘One Health’ concept
Gezien schimmels typisch biologische agentia zijn die zich in de omgeving bevinden en zij bij zowel mens als dier een impact de gezondheid kunnen uitoefenen, vereist deze thematiek bij uitstek een ‘One Health’-aanpak. Hoewel resistentie voornamelijk bij bacteriën gekend is, is waakzaamheid eveneens geboden bij de opkomst van resistentie bij schimmels.
Toenemend gebruik van antifungale middelen tegen schimmelinfecties heeft de afgelopen decennia geleid tot een opmars van resistentie. Bovendien zijn er aanwijzingen dat resistentie zich eveneens in de omgeving kan ontwikkelen. Een voorbeeld hiervan is de resistentie bij Aspergillus fumigatus,een saprofytaire schimmel, die voornamelijk in de bodem, op dood organisch materiaal voorkomt. Zowel bij de mens als bij dieren heeft dezefilamenteuze schimmel het potentieel om levende (verzwakte) gastheren te infecteren en een ruim scala aan ziektebeelden te veroorzaken zoals chronische en acute invasieve aspergillose, allergische reacties en aspergilloom. Behandeling van deze aandoeningen gebeurt standaard met de toediening van azolen (itraconazole, voriconazole of posaconazole). Recent werden echter klinische stalen bij patiënten geïsoleerd waarbij resistentie voor deze specifieke antifungale drugs teruggevonden werd, wat toegeschreven kan worden aan een langdurig gebruik van deze geneesmiddelen. Bij een merendeel van de patiënten bleek er echter geen sprake van voorafgaande blootstelling aan azolen, wat het probleem in een ander daglicht plaatst. Gezien infecties met A. fumigatus niet besmettelijk zijn en zich niet kunnen verspreiden, moet de bron elders gezocht worden. Hierbij werd, na screening het milieu, de aanwezigheid van azoolresistente A. fumigatus stammen in de omgeving teruggevonden. Na vergelijkend onderzoek tussen de mechanismen bij de resistente stammen uit het leefmilieu en patiënten, werd een identieke mutatie (TR/L98H) in het Cyp51A-gen gevonden. Het gebruik van schimmeldodend middel in de landbouw, onder de vorm van azoolfungididen die qua moleculaire structuur gelijkaardig zijn aan de medische triazolen, kan hiervoor een logische verklaring zijn. Gezien deze specifieke TR/L98H-stammen reeds in klinische stammen uit China, India en verschillende Europese landen teruggevonden werden, is een opvolging van hun verspreiding bij de mens, dier en omgeving (het zogenaamde ‘One Health’ concept) primordiaal. Gegevens over hun distributie en de opkomst van nieuwe resistentiemechanismen zijn noodzakelijk om dit probleem aan te kaarten en de nodige maatregelen in de desbetreffende sectoren te kunnen nemen.
Bron:
Ir Ann Packeu, PhD
Head of the Medical Mycology program
Service Mycology & Aerobiology
Sciensano
