Vacatures

Voor de nieuw toegevoegde diersoorten en -categorieën worden resultaten getoond voor oktober 2023-september 2024. Het aantal geregistreerde tonnages bij rundvee (melk- en vleesvee van verschillende leeftijdscategorieën) in die periode bedraagt 14,7 ton, verdeeld over 6,6 ton bij melkvee en 8,1 ton bij vleesvee. De nieuw toegevoegde pluimveecategorieën zijn voor de kippen opfok, selectie en vermeerdering in de vlees- en legkolom, en de kalkoenen. Het gebruik in deze pluimveecategorieën samen met de categorieën ‘vleeskippen’ en ‘leghennen’ resulteert in een totaal tonnage van 19,0 in de periode oktober 2023 tot en met september 2024. Met de toevoeging van kalkoen en de nieuwe diercategorieën van kippen en rundvee bereikt het totaal geregistreerde tonnage gebruikte antibiotica zo de 100 ton, wat het totaal aantal verkochte ton antibiotica in het jaar 2023 benadert (103,0 ton). Ondertussen blijft het AB-gebruik bij varkens en pluimvee licht dalen, en stagneert het bij vleeskalveren. 

Zowel bij varkens (-0,6 ton) als bij vleeskippen (-0,4 ton) is er sprake van een lichte daling in de gebruikte tonnages en ook de BD₁₀₀-waarden dalen voor deze diersoorten. Het aantal bedrijven met groene benchmarkkleurscore blijft evenwel stabiel bij de varkens, terwijl het bij de braadkippen duidelijk toeneemt, tot liefst 84%. Dit is een mooi resultaat voor de sector en AMCRA kijkt hoopvol uit naar een consolidatie ervan in de komende perioden. Bij de vleeskalveren blijven zowel het gebruikte tonnage (-0,1 ton) als de BD₁₀₀-waarden stabiel.

Zowel bij vleeskalveren als bij varkens weegt het AB-gebruik in de rode diercategorieën sterk door in het totale gebruik in deze sectoren. Op 7,5% van de varkensbedrijven die minstens één rode diercategorie hebben, wordt 9,7 ton (= 18,2%) van het totale gebruik bij varkens in de rode diercategorieën gebruikt. Bij vleeskalveren gaat het om 7,5% rode bedrijven die verantwoordelijk zijn voor 1,6 ton (= 12,2%) van het totale gebruik in de sector. Het is erg opvallend dat bij de runderen het grootste deel van de gebruikte tonnen zich bij rode diercategorieën situeert. Een klein deel rundveebedrijven met het hoogste aantal behandeldagen is verantwoordelijk voor bijna de helft van alle gebruikte tonnen in de rundvee. Voor de rundveesector hebben 31,3% van de bedrijven momenteel één of meerdere diercategorieën in de rode zone (boven het 90^ste percentiel). Dit illustreert dat de rundveesector nog aan het begin staat van het reductietraject.

Voor de nieuwe diersoorten en -categorieën zijn nog geen sectorspecifieke BD₁₀₀-doelstellingen opgesteld, en wordt het 25^ste, 50^ste, 75^ste en 90^ste percentiel weergegeven. Deze zullen binnen enkele jaren de basis vormen voor het uitstippelen van een gepast reductietraject.

De gebruikte kg (fluoro)quinolones bij vleeskalveren stijgen lichtjes (+ 2 kg) ten opzichte van de vorige Barometer, na een periode van dalend gebruik. Er werden meer orale (fluoro)quinolones gebruikt bij vleeskalveren. Het percentage vleeskalverbedrijven dat (fluoro)quinolones gebruikt is echter gedaald (-2,2%). De gebruikte kg (fluoro)quinolones bij vleeskippen dalen met 10% (-52 kg),al liggen nog steeds hoger (456,4 kg) dan het gebruik in de periode januari-december 2021 (313,1 kg). 

Ook bij de nieuw toegevoegde diersoorten en -categorieën worden er kritisch belangrijke AB gebruikt. Bij rundvee wordt een gebruik van 17,2 kg van (fluoro)quinolones en 64,3 kg van 3^de/4^de generatie cefalosporines gezien tussen oktober 2023 en september 2024. Ter vergelijking: het gebruik van 3^de/4^de generatie cefalosporines bij rundvee in de beschouwde periode bedraagt meer dan de helft van wat in 2023 verkocht werd aan deze actieve substanties (113,4 kg). (Fluoro)quinolones worden bij rundvee bijna uitsluitend via injectie toegediend. Het gebruik van 3^de/4^de generatie cefalosporines is hoofdzakelijk via intramammaire toediening.

Het colistinegebruik kent een lichte daling bij leghennen (-20 kg) en bij varkens (-31 kg) ten opzichte van de vorige periode, terwijl er bij vleeskalveren quasi geen gebruik van colistine wordt geregistreerd. Bij rundvee werd een totaal aantal van 51 kg geregistreerd tussen oktober 2023 en september 2024, voornamelijk toegediend via orale weg.

De Barometer toont het jaarlijks totaal antibioticum (AB)-gebruik dat per diersoort geregistreerd werd in SANITEL-MED uitgedrukt in aantal ton, steeds opschuivend met een kwartaal (‘rollend kwartaal’). Naast het totaalgebruik worden er ook drie antimicrobiële families uitgelicht die een belangrijke rol spelen in de menselijke geneeskunde en in de diergeneeskunde, nl. de polymyxines (colistine) en de families met een rode AMCRA kleurcode (kritisch belangrijke antibiotica), namelijk de (fluoro)quinolones en de 3^e en 4^e generatie cefalosporines. Om een idee te geven wat het aandeel is van het AB-gebruik dat wordt geregistreerd in SANITEL-MED in het totale diergeneeskundige AB-gebruik, staat in elke figuur ter referentie het aantal ton of kg dat in 2023 volgens de BelVet-Sac data werd verkocht in België. Deze overzichtscijfers zijn niet genormaliseerd voor biomassa. De cijfers in de Barometer zijn uitgedrukt in absolute cijfers (ton, kg). Gezien de biomassa per diersoort effectief enige procenten per jaar stijgt of daalt, gelden deze cijfers niet als een referentie van het gebruik bij de verschillende diersoorten. Daarnaast wordt per diersoort en -categorie de evolutie van enkele percentielen getoond, dit geeft de verdeling van de BD₁₀₀ over de bedrijven in de benchmarkgroepen weer. Tot slot wordt ook het percentage bedrijven in de verschillende kleurzones en het totaal aantal ton antibiotica per benchmark-kleurscore getoond.