Rundvee

Bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica vormen een bedreiging voor de gezondheid en het welzijn van mensen en dieren. Resistente bacteriën kunnen overgedragen worden van dier op mens en andersom, door direct contact of indirect contact via de omgeving. Een "One Health" aanpak die mens, dier en milieu integreert vormt de basis van het antibioticumbeleid in België.

Binnen dit beleid zijn de resultaten in de dierlijke sector zeer bemoedigend. Sinds 2011 is de totale verkoop van antibiotica in de dierlijke sector in België met 59,9 % gedaald. In dezelfde periode daalde de verkoop van antibioticaklassen die als kritisch belangrijk en hoog-prioritair voor de volksgezondheid worden gedefinieerd met 81,0 % (quinolonen en cefalosporines van 3e en 4e generatie) en met 85,4 % (colistine)[1]. Sinds 2017 wordt het antibioticagebruik op landbouwbedrijven met varkens, vleeskalveren, vleeskuikens en leghennen nationaal geregistreerd en centraal verzameld. Datacollectie en -analyse laten toe om het antibioticagebruik te meten op bedrijfsniveau. De communicatie van de resultaten op bedrijfsniveau verhoogt de bewustwording bij de betrokkenen. Daarnaast biedt coaching concrete oplossingen voor bedrijven die al meerdere jaren naeen een hoog antibioticagebruik hebben.

Sinds 2023 is de datacollectie uitgebreid naar rundvee, kalkoenen en andere categorieën pluimvee. Trends in antibioticagebruik in deze sectoren zullen worden gemonitord en individuele benchmarkrapporten zullen gebruikt worden om een verantwoord antibioticagebruik te stimuleren. Vanaf 2026 start de datacollectie voor andere voedselproducerende dieren (kleine herkauwers, eenden, konijnen, vissen) en paarden. Vanaf 2029 wordt ook het antibioticagebruik bij gezelschapsdieren gemonitord. "Meten is weten" – bewustwording vormt de basis voor elke gedragsverandering die het antibioticagebruik en daarmee de ontwikkeling van resistentie vermindert.

De internationale week van de sensibilisering voor verstandig antibioticagebruik staat in het teken van communicatie en bewustwording. Dr. Fabiana Dal Pozzo, coördinator van het Kenniscentrum inzake antibioticagebruik en -resistentie bij dieren (AMCRA), merkt op dat de campagne "Praat over antibiotica" in 2022 voor het eerst in België werd gelanceerd. Deze campagne faciliteert de dialoog tussen voorschrijvers, patiënten en huisdiereigenaren en biedt de kans om informatie uit te wisselen over goede praktijken en rationeel antibioticagebruik aan de hand van vragen zoals: "Mijn kat heeft dezelfde symptomen als vorig jaar, kan ik de resterende antibiotica gebruiken?" of "Kan resistentie bij dieren problemen veroorzaken voor mensen?". Het sensibilisatiemateriaal (posters, flyers en video’s) kan gratis besteld en gedownload worden door de dierenartsen. Zijn spelen een fundamentele rol in dit thema, dat een aanzienlijke maatschappelijke impact heeft.

De federale overheid en de sectorpartners die betrokken zijn bij de vermindering van het antibioticagebruik in de dierlijke sector werken aan een nieuwe "Antibiotica Convenant" om de gezamenlijk geleverde inspanningen voort te zetten en de door AMCRA in haar Visie 2030 vastgelegde reductiedoelstellingen te behalen. Tegelijkertijd wordt in België een nieuw nationaal "One Health"-actieplan ter bestrijding van antimicrobiële resistentie verwacht, gericht op de bescherming van de gezondheid van mensen, dieren en het milieu door de doeltreffendheid van antibiotica voor toekomstige generaties te vrijwaren.

Meer informatie

Dr Fabiana Dal Pozzo – coördinator AMCRA

0479 56 04 20

fabiana.dalpozzo@amcra.be 

________________________________________________________________________

Minder en verantwoord gebruik van antibiotica zijn de pijlers van de actieplannen “Visie 2020”, “Visie 2024” en “Visie 2030” van het AMCRA. Deze plannen zijn ontwikkeld om de antibioticumresistentie in de diergeneeskunde in België te verminderen. Als antwoord op de noodzaak aan sensibilisering voor een goed antibioticumgebruik en om dierenartsen te begeleiden bij een duidelijke keuze voor de behandeling met antibiotica, heeft het AMCRA formularia uitgewerkt voor de voornaamste infectieziekten bij gedomesticeerde diersoorten. Het formularium houdt rekening met verschillende criteria, waaronder het belang van een antibioticum voor de menselijke gezondheid (www.e-formularium.be). 

Het “Convenant tussen de federale overheid en alle betrokken sectorpartners betreffende de vermindering van het gebruik van antibiotica in de dierlijke sector” voor de periode 2021-2024 werd ondertekend door de federale overheid, vertegenwoordigd door de ministers van Volksgezondheid en Landbouw, en door de verschillende sectororganisaties pharma.be, ABS, BFA, Boerenbond, FWA, de organisaties van de pluimveesector (Landsbond Pluimvee en VEPEK), de dierenartsenverenigingen UPV, VeDa en SAVAB-Flanders, de regionale Ordes der Dierenartsen (NGROD en CRFOMV), de diergezondheidsorganisaties DGZ en ARSIA, de lastenboekbeheerders Belbeef, Belplume, Belpork, BVK vzw, Codiplan, MilkBE, AB Register en AMCRA.

Meer informatie vindt u op de website van het AMCRA, de website van het FAVV, de website van het FAGG, de website van de FOD VVVL en op https://praatoverantibiotica.be/