Samenvatting van het advies:

• In de verschillende diersectoren zijn de ervaring en de gewoonte van de dierenarts de belangrijkste factoren die de antibioticumkeuze mee helpen bepalen.
• Met slechts ongeveer 1/5 respondenten, werd de rol van de verpakkingsgrootte in de keuze van een antibioticum als het grootst gezien in de varkenssector. In alle andere sectoren (kleine huisdieren, rundvee, paard en pluimvee) werd de verpakkingsgrootte als nog minder relevant beschouwd.
• De meerderheid (78%) van de respondenten werd zelden tot nooit geconfronteerd met een niet aangepaste verpakkingsgrootte van een antibioticum. Het zijn voornamelijk paarden- en pluimveedierenartsen die problemen blijken te hebben met verpakkingsgroottes.
• Suggesties voor aanpassingen geformuleerd door de dierenartsen gaan richting kleinere en/of meer betaalbare verpakkingen en een grotere range van verpakkingen in functie van de diersoort en het ras.
• De ondervraagde dierenartsen geven aan dat bij te grote verpakkingen een oplossing hebben die als ‘Good Veterinary Practice’ omschreven kan worden (ofwel de verpakking splitsen en de juiste hoeveelheid meegeven aan de klant, om de rest bij te houden, te vernietigen of terug te sturen naar de leverancier, ofwel een alternatief zoeken). Toch blijken verschillende dierenartsen (soms) de volledige verpakking mee te geven, achter te laten bij de klant of toe te dienen.
• Het niet beschikbaar zijn van antibiotica vormt een relevant probleem voor dierenartsen actief in de paarden- en rundveesector, waar respectievelijk een derde tot een vierde van de dierenartsen aangaven dagelijks of wekelijks niet te beschikken over het antibioticum van hun keuze in België. Desalniettemin, kunnen antibiotica bij paarden via cascade toegepast worden. Rundveedierenartsen brengen aan te willen beschikken over substanties in andere formulaties dan deze die momenteel voorhanden zijn. Ook willen zij meer substanties met een korte wachttijd.
• Dierenartsen uit verscheidende sectoren wensen te beschikken over substanties die enkel vergund zijn voor gebruik bij mensen. Opmerkelijk is de gewenste substanties afkomstig uit antibioticaklassen met antibiotica die wel vergund zijn in de diergeneeskunde.

De volgende aanbevelingen kunnen worden gemaakt om een verantwoord gebruik te optimaliseren:

• Duidelijke communicatie voorzien rond de mogelijkheden van het fractioneren door dierenartsen en apothekers zoals beschreven in de wet voor de geneesmiddelen. Uit de enquête komt sterk naar voren dat praktiserende dierenartsen nog onvoldoende geïnformeerd en op de hoogte zijn over de modaliteiten inzake het fractioneren van verpakkingen.
• Aangezien injecteerbare oplossingen echter niet gefractioneerd kunnen worden, is de beschikbaarheid van kleinere verpakkingen bij alle diersoorten hiervoor wel opportuun.
• Uitgebreide communicatie voorzien richting dierenartsen over de wijzigingen in de cascade door het in voege treden van de nieuwe Europese Verordening vanaf begin 2022. Bij onbeschikbaarheid van een bepaalde actieve substantie voor gebruik bij een indicatie in een diersoort in België, zal immers onmiddellijk gekozen kunnen worden voor deze substantie met zelfde of andere indicatie en zelfde of andere voedselproducerende diersoort in een andere Europese lidstaat. Dit zou kunnen resulteren in een grotere beschikbaarheid van actieve substanties en formulaties in de diergeneeskunde. Enkele jaren na de implementatie van de Europese Verordening kan er opnieuw een enquête gelanceerd worden om na te gaan of dierenartsen een evolutie zien in de beschikbaarheid van actieve substanties en verpakkingen ten opzichte van de huidige beschikbaarheden.