In de melkveesector wordt meer dan 60% van alle antibiotica toegediend om de uiergezondheid te behouden of te bevorderen, waarvan ongeveer de helft bestaat uit droogzettubes met langwerkende antibiotica (Stevens et al., 2018). Bovendien is gebleken dat een Algemene Droogzettherapie (ADZT) eerst en vooral geen garantie biedt voor een infectievrije droogstand. Uit onderzoek door het M-team van de faculteit diergeneeskunde te Gent blijkt dat in Vlaanderen nog steeds 12,6% van de koeien een nieuwe intramammaire infectie verwierf tijdens de droogstand, ondanks het feit dat een ADZT werd toegepast. Hierbij werd een koe als geïnfecteerd gezien bij een celgetalgrenswaarde van 200.000 cellen/ml. Het gebruik van een inwendige speenafsluiter is daarom ten zeerste aangeraden om tijdens de droogstand de toegang van kiemen tot de speen te verhinderen. Tegelijkertijd genas slechts 66,9% van de geïnfecteerde koeien op het moment van droogzetten van reeds bestaande IMI. We weten dan ook uit vele studies dat chronisch geïnfecteerde dieren een erg lage genezingskans hebben, met of zonder antibiotica, en deze dieren een bron van infectie zijn op het bedrijf.

De SDZT tool werd geïntroduceerd in 12 commerciële bedrijven in Vlaanderen om inzicht te verwerven in de gevolgen die gepaard gaan met overstappen van ADZT naar SDZT op vlak van uiergezondheid, dierenwelzijn en economie. Bij aanvang van de studie werd de droogzettechniek geoptimaliseerd, wat vaak nodig bleek, en alle koeien kregen een inwendige speenafsluiter bij droogzetten. Tijdens de studie kon ongeveer een derde van de dieren zonder antibiotica drooggezet worden. Opmerkelijk is dat bij deze dieren geen hogere kans op klinische mastitis of afvoer werd vastgesteld tot 100 dagen na kalven, noch hadden ze een lagere melkproductie of hoger celgetal tot 100 dagen na kalven. Tegelijkertijd werd een aanzienlijke daling in gebruik van antibiotica voor de uiergezondheid behaald (-28%).

Kortom, selectief droogzetten is mogelijk! Belangrijk is dat veehouder en dierenarts de tijd nemen om het uiergezondheidsmanagement op het bedrijf met een kritisch oog te bekijken. De SDZT tool houdt rekening met het bedrijfsspecifiek management en geeft prioriteit aan het beschermen van de uiergezondheid. Door meer aandacht te besteden aan de droogstand, zullen er, ondanks een verminderd antibioticagebruik, positieve resultaten geboekt worden. Zo was het gemiddeld tankmelkcelgetal van de 12 deelnemende bedrijven lager dan het jaar voor deelname aan de proef en enkele deelnemende veehouders gaven aan steeds minder koeien probleemloos droog te zetten zonder antibiotica, en dit als gevolg van een betere uiergezondheid.

* De tool werd ontwikkeld in het kader van de doctoraatthesis ‘Selectief Droogzetten van Melkvee: Impact op Toekomstige Prestaties en Antibioticagebruik’ van Dr. Zyncke Lipkens.

Bron:

Dr. Zyncke Lipkens